Experimenteerregeling
Het kabinet heeft in juni 2022 gekozen om met voorrang de geluidsoverlast van Schiphol aan te pakken en tegelijk de economische (hub)functie te behouden. Hiervoor is een aantal maatregelen aangekondigd. De eerste maatregel is het beëindigen van het zogenaamde anticiperend handhaven van de geluidsnormen, gecombineerd met een regeling om het strikt preferentieel baangebruik voort te kunnen zetten. Het anticiperend handhaven wordt per 31 maart 2024 beëindigd.
Start- en landingsbanen die minste hinder opleveren
Vanaf 2010 wordt er op Schiphol gevlogen volgens de baangebruiksregels van het Nieuw Normen- en Handhavingstelsel Schiphol (NNHS): het zogenaamde strikt preferentieel baangebruik. Dit houdt in dat zoveel mogelijk die start- en landingsbanen worden ingezet die de minste hinder opleveren voor de omgeving.
Vanaf 2015 wordt er anticiperend gehandhaafd door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Dit betekent dat bij een overschrijding van geluidsnormen (grenswaarden) in handhavingspunten geen maatregel volgt als dit het gevolg is van het toepassen van het strikt preferentieel baangebruik.
Herstellen rechtspositie omwonenden
De rechtspositie van omwonenden is hierdoor al geruime tijd niet goed geregeld. Om dit te herstellen heeft het kabinet besloten het anticiperend handhaven te beëindigen. Daarnaast wordt het strikt preferentieel baangebruik zoveel als mogelijk voortgezet, waarvoor deze regeling is opgesteld. Zonder regeling is dit niet mogelijk.
Het gerechtshof Amsterdam heeft op 7 juli 2023 vastgesteld dat de overheid deze stappen mag zetten na een rechtszaak en hoger beroep tussen luchtvaartmaatschappijen en de Staat. Een laatste vereiste was een advies van de Maatschappelijke Raad Schiphol (MRS) waarin wordt aangegeven dat het experiment een positief effect op de hinderbeleving van omwonenden kan hebben. Dit heeft de MRS op 28 augustus 2023 gegeven.
Maximaal 460.000 vluchten
Vanaf 31 maart 2024 worden de geluidsnormen weer nageleefd en kan de ILT hierop handhaven. Daarnaast gaat een ministeriële regeling in om de voordelen van het nieuwe stelsel te behouden. Er is dan op jaarbasis ruimte voor maximaal 460.000 vliegtuigbewegingen.